فرهنگ امروز/ فرزانه سجادپور:

خدمت در کلیسای شرق آشوری بر اساس تمایل فرد و از طریق آموزش مستمر امکان پذیر می شود.گزينش خادمان کلیسا ، از درجات پايين به بالا بر اساس یافته ها و مصاحبه های تحقیق به شکل ذیل واقع می شود. در گزينش يك شماس و كلاً رتبة شماسان، علاقه‌مندي فرد به خدمت كفايت مي‌كند. هر چند آموزش هاي ويژه‌اي نيز تحت نظر كشيش‌ها مي‌بينند اما براي كشيش شدن، دقت نظر بيشتري اعمال مي‌شود. اغلب اين افراد زير نظر اسقف‌ها تعليم ديده‌اند. امروزه هند، عراق،آمريكا و سوريه مراكز عمدة تعليمات ديني براي آشوري هاي مرتبط با كليساي شرق، محسوب مي‌شوند (الف ، ۲).

جز اين يك كشيش بايد نشانه‌هاي خدمت گذاري را داشته باشد. او بايد فردي از خود گذشته و در كمك به هم نوعان خود بي دريغ باشد. از ديگر صفت‌هاي او شهرت به خير خواهي و عدم پول پرستي و دنيا دوستي است. وقتي فردي به اين درجه رسيد مي‌توان او را به عنوان كشيش معرفي كرد (الف ،۳).علاوه بر اين مترا پوليد موظف است در مورد صحت اين مطالب تحقيق لازم را از مردم به عمل آورد (الف ،۲).

اسقف‌ها نيز با توجه به نياز منطقه و درجه روحاني كه دارند به اين رتبه نائل مي شوند. در كليساي شرق آشوري و همچنين كلداني، تا مرحله پيش از اسقفي فرد حق ازدواج و تشكيل خانواده را دارد. اما در مرحله اسقفي فقط افراد مجرد به اين رتبه نائل مي گردند(الف،۲ و ۳ و۴) .

اين مسأله در كليساي ارتدكس نيز رايج است (زيبايي نژاد، ۸۹ : ۱۳۷۵). اما گزينش پاتريارك با دقت بيشتري انجام مي‌گيرد. سابقاً پاترياركي، رتبه‌اي بود كه به طور موروثي از عمو به برادر زاده مي‌رسيد(پرلي، ۸۷‌ :۱۳۵۰). اما امروزه در اثر فوت يا عزل پاتريادك شوراي اساقفه يا سون هادوس تشكيل شده و طي آن از بين اسقفان حاضر يك نفر با رأي اكثريت انتخاب مي شود. پاتريارك علي رغم تمام اختياراتي كه دارد در مواقع حساس و تصميم گيري‌هاي مهم با اين شورا مشورت مي‌كند (الف،۲).

در حال حاضر كليساي شرق آشوري ايران( در زمان اجرای تحقیق ۱۳۸۳/)۱۳۸۲، اسقف ندارد و فقط كشيش ها بر برگزاري امور ديني نظارت مي كنند. علت اين امر، انتخاب شدن اسقف ايران به مقام پاترياركي است. ايشان هم اكنون در امريكا سكونت دارند[۱] و براي برخي از مراسم ديني ويژه كه حضور يك اسقف در آن الزامي است به كشور سفر مي‌كند. همچنين رهبري مستقيم كليساي شرق آشوري ايران را به طور مستقيم بر عهده دارند‌(الف،۲ و۴) نام ايشان مارخاي چهارم است. توضيح اين كه پيشوند “ مار” اصطلاحي است كه آشوري‌ها براي مقدسين و شخصيت هاي مذهبي از جمله حضرت مسيح (ع) و مريم (س) به كار مي‌برند.

لباس خادمان كليسا

لباس خادمان كليسايي با توجه به رتبه آن ها در سلسله مراتب و همچنين نوع مراسمي كه برگزار مي كنند متفاوت است. كشيش‌ها اغلب از لباس فرم مشكي استفاده مي‌كنند. اين عبا كه بدون برش است، تا انگشتان پاهاي آن ها را مي‌پوشاند. در قسمت يقه لباس كشيشان، يك پارچه سفيد به اندازه ۱۰*۱۰ سانتيمتر وجود دارد. اما در مراسم  مختلف بر روي اين عبا، از شنل‌هاي سفيد رنگ استفاده مي‌شود. مثلاً در مراسم عشاي رباني، كشيش شنل سفيدي مي‌پوشد كه در ناحية گردن به وسيلة دگمه بسته شده است. و شماس‌ها  نيز رداي سفيدي بر تن مي‌كنند اما در مراسم جمعه عزا لباس همه افراد سياه است(م . ش).

اسقف‌ها نيز از عبا و قباي مشكي استفاده مي‌كنند. كشيش‌ها در مراسم عروسي، فوت و تدفين يا در برگزاري دعا‌هاي روزانه، فقط لباده بر تن مي‌‌‌كنند(الف، ۲)اما نكته مهم در ارتباط با سلسله مراتب كليسايي، كمر بند‌هاي افراد است. كمر بند شماس: سفيد رنگ، كشيش مشكي، اسقف سرخ و پاتريارك از كمر بند بنفش استفاده مي‌كند. اين كمر بندها هميشه ثابت هستند و فقط در مراسم دستگذاري فرد به او اعطا مي شود(الف، ۴).

از لحاظ تزئينات مثل گردنبند، انگشتر و۰۰۰ نيز اين سلسله مراتب اثر گذار است. كشيش‌ها و شماسان حق استفاده از هيچ نوع انگشتر يا گردنبندي را ندارند. گردنبند كه تقريباً هميشه صليب است، فقط خاص اسقفان است و انگشتر ويژه پاتريارك. اين انگشتر نماد و نشانه سلطنت حضرت سليمان محسوب مي‌شود. به همين دليل يك كشيش حق استفاده از آن را ندارد. جز اين انگشتر، نشانه پيوند كليسا و پاتريارك محسوب است و به محض انتخاب پاتريارك جديد، اين حلقه دست او را مزين مي‌كند (الف، ۲ و ۴).

 ایشان در ۲۶ مارچ ۲۰۱۵ در آمریکا فوت کرد. در حال حاضر مارلوئیس رافائل ساکو رهبری جهانی کلیسای آشوری و کلدانی را بر عهده دارد.

منبع: سایت انسان شناسی و فرهنگ